Guðdómlega leiðinlegar bækur

Meira bókablogg og nú ætla ég að venja mig af þessu lofi um bækur. Það kemur ekki til af lyganáttúru sölumannsins og ekki heldur þrælsótta gagnvart höfundum og forleggjurum. Heldur hinu að ég hendi gjarnan frá mér vondum bókum og nenni ekki að skrifa um þær og það eru margar sem ég hendi. Í nýlegri ævisögu var sagt frá 19. aldar bónda sem hafði svo lítil tún að hann varð að slá á engjum. Þá hætti ég að lesa. Heimskulæti af þessu tagi eiga heima í sjónvarpi, ekki bókum.

Samt er ákveðin tegund af vondum bókum sem ég les, - það eru þessar skrýtnu, helst mikið skrýtnar og þá því leiðinlegra því betra. Í þessum flokki eru bæklingarnir sem Megas syngur um í kvæði sínu um Birkiland;

Við seldum litla bæklinga
                  en salan hún var treg...

Ég veit ekkert hvernig salan hefur gengið á bæklingi fjögurra bænda á Skeiðunum en hann er í dag fágæti þrátt fyrir að vera bæði leiðinlegur og torskilinn. Íslenskan á honum er góð eins og á öllu af Skeiðunum og ritið kitlandi naív.

Þetta er semsagt bæklingur frá 1951 sem stílaður er af Hinriki heitnum í Útverkum á Skeiðum og er angi af verstu innansveitarkróniku sem nokkur hreppur hefur staðið frammi fyrir. Verkið að gera úr því skemmtilega bók bíður sagnameistara komandi daga en þessi pési heitir: "Afréttar-málið sem orsakaði mestu kjörsókn á Íslandi."

Bæklingur þessi er ekkert einsdæmi. Á þessum tímum og lengi fyrr var það algeng leið til að útkljá deilumál í þröngum hópi að gefa út um þau hlutdrægar og langlokulegar lýsingar á prenti. Það er annar hér í fornbókabúðinni hjá mér ekki síður skrautlegur samsetningur sem heitir Rangindi og rjettarfar eftir Gísla Jónsson og greinir frá hvunndagslegu þrasi alþýðumanna á Nesjum í Grafningi á árum fyrri heimsstyrjaldarinnar. Aö vísu aðeins fyrri hluti í langri ferðasögu en mér sýnist að sá síðari hafi aldrei komið út.

Þriðja smáritið sem hér leynist er Orrustan á Bolavöllum eftir Pétur Jakobsson fasteignasala í Reykjavík (f. 1886). Ritið er áritað Sigurgrími Jónssyni í Holti. Nafnið vekur forvitni þar sem hér er vísað til orrustu á þeim stað þar sem forn hindurvitni segja að næst verði barist á Íslandi en vellir þessir eru einmitt neðan við Hellisheiðarvirkjun. Ef einhver lesandi veit til hvaða atburða höfundur er hér að vísa væri gaman að fá um það fróðleik en mér sýnist þetta skemmtiríma af raunverulegu ati, jafnvel pólitík eða þá einhverjum kunningjaslagsmálum.