Atvinnuleysi eða hvað?

Kreppan birtist okkur með ýmsum hætti og víst að fjölmörg heimili eiga erfitt með að ná saman endum. Atvinnuleysistölur eru líka háar en segja þó ekki alla sögu. Sjálfur þekki ég til atvinnurekenda sem eiga í basli með að manna sín störf og nýlega var auglýst í blöðum og netmiðlum eftir fólki í kvöldvinnu með 2000 króna tímakaupi. Allt sem viðkomandi þurftu að gera var að senda inn nafn og símanúmer á netfangið [e-mail] en viðbrögðin urðu sáralítil. Tveir svöruðu.

Rétt eins og við vorum öll upptekin af því fyrir nokkrum árum að í landinu væri góðæri og allir hefðu það svo gott þá erum við nú öll upptekin af því að það sé kreppa og allir hafi það svo skítt. Í reyndinni er minni munur á þessum tímabilum en ætla mætti af fjölmiðlaumfjöllun. Flestir lifa sínu venjulega lífi í gegnum góðæri og kreppur og á báðum þessum tímaskeiðum er dálítill en samt alltof stór hópur sem hefur það reglulega erfitt.

Skammarlega erfitt í allsnægtarsamfélagi okkar. 

Beðið eftir skýrslu

Beðið eftir skýrslu

Íslenska þjóðin bíður nú eftir skýrslu í svipuðum fáránleika og þeir Vladimir og Estragon biðu á sínum tíma eftir Godot. Hvert mannsbarn veit að eftir engu er beðið. Staðreyndin er að við höfum fyrir löngu fengið að vita allt sem máli skiptir varðandi hrun bankanna á Íslandi og hinir refsiglöðu munu seint fullnægju fá. Þeir sem hér með sparifé landsmanna léku höfðu um sig þá hjörð lögfræðinga að ekkert hald verður á. Allt refsivaldið í þessum efnum í höndum kjósenda.

Við sem studdum á sínum tíma ríkisstjórnir Sjálfstæðisflokks og Framsóknarflokks gerðum það í þeirri trú að heiðarleiki hefði verið hafður að leiðarljósi við einkavæðingu banka og annarra fyrirtækja. Nú er öllum sem sjá vilja augljóst að það var ekki svo. Það er auðvitað mannlegt að berja hér hausnum við stein og segja víst, víst, víst - en það má deila um hvort það er stórmannlegt.

Staðreyndin er að við sem studdum þessa stjórn, einkavæðinguna og flokkana sem að þessu stóðu vorum öll höfð að fíflum. Rót þess gríðarlega vanda sem íslenskt hagkerfi lenti í haustið 2008 liggur ekki bara í göllu regluverki og EES-samningi. Sá samningur var líka í gildi í Noregi. Rótin liggur heldur ekki í falli einhverra Lehmansbræðra sem bjuggu hér frekar en í Guðbrandsdal.

Meginástæða þess hve fall íslenska hagkerfisins var mikið, óviðráðanlegt og óskiljanlegt var sú spilaborg sem hér varð til í kringum íslensku bankana. Það var ekki fyrr en eftir hrun sem almenningi varð ljóst að til þess að kaupa Búnaðarbankann var tekið lán í Landsbankanum og öfugt þegar Landsbankinn var keyptur. Þetta var mun glæpsamlegri mynd en stjórnarandstöðunni hafði nokkru sinni dottið í húg. Og þessi gerningur skýrir mjög margt í því sem á eftir kom.

Hefðu bankarnir verið seldir raunverulegum kapítalistum sem lagt hefðu sitt eigið fé í kaupin þá hefðu sömu eigendur gætt eðlilegrar varúðar. Í staðin voru þessar verðmætu peningastofnanir íslensku þjóðarinnar látnar af hendi í einkavinavæðingu til fjárhættuspilara sem komu að rekstrinum með skuldsettri yfirtöku. Það hefði um margt verið betra að gefa bankana algerlega því þannig hefði þá óhjákvæmilega skapast eign og þar með ögn af ábyrgð hjá hinum íslensku oflátungum.

En með hinum ofurskuldsettu og reynslulausu bankaeigendum skapaði íslenska ríkið viðskiptaleg villidýr sem gátu aðeins haldið lífi með vaxandi glannaskap og áhættusækni af því tagi sem við lesum nú daglega um í uppgjöri kreppunnar. Hér gildir að sá sem ekkert á, nema ókleyfar skuldir, getur tekið hvaða áhættu sem er og er engri skynsemi háður. Frjálshyggjumönnum er títt að tala um fé án hirðis en hér var bæði íslenskt og erlent sparifé fremur falið ræningjum en fjárhirðum.

Það er haldlaus vörn að tala um að hinir íslensku kapítalistar hafi misnotað það frelsi sem vel gerðir stjórnmálamenn gáfu þeim. Staðreyndin er að það voru íslenskir stjórnmálamenn sem misnotuðu það traust sem kjósendur þeirra gáfu þeim.

(Birt í Mbl. 29. mars 2010)

Gott er að slóra...

Bestu sunnudagarnir eru þeir sunnudagar þegar ekkert er gert nema slóra. Í morgun slóraði ég yfir bókum uppi í rúmi fram að hádegi eða þar til ég dottaði aftur um tólfleytið. Svo slóraði ég yfir gömlu drasli hér í kompunni minni og um kaffileytið fórum við hjónakornið í slórlegan göngutúr um Ölfusforirnar.

Það var kalt en fátt eins heillandi eins og ullargult sinuteppið sem liggur hér yfir endalausu víðerni þar sem er ekkert er nema einn og einn skurður og örfáir slóðar.

Eftir þetta slóraði ég svo við að elda sunnudagamat og ætla að hengslast í tölvunni í kvöld án þess að ætla mér nokkuð sérstakt með því og draga mig snemma inn í kuðung yfir bók og vindlareykingum.

Svona á að lifa lífinu. 

Það sem fyndið á að vera...

Það er óneitanlega fyndið að fylgjast með málflutningi Sjálfstæðismanna, hvort heldur er í landsmálum eða hreppsmálum. Þegar ég orða það að sveitarfélagið okkar sé í traustum höndum vinstri meirihlutans sem hér ræður rjúka bloggarar til og hrópa að hér sé allt á vonarvöl skulda og óreiðu.

Vissulega skulda sveitarfélög mikið en ef borin er saman staða tveggja sveitarfélaga sem eru sambærileg, Árborgar og Reykjanesbæjar, birtist okkur lítið af fjármálasnilld Sjálfstæðismanna sem fara þó einir með völd í síðarnefnda bænum. Þar var tap á hvern íbúa nærri 600 þúsund meðan sambærileg tala var þó innan við 200 þúsund í Árborg. Þó eru tekjur á hvern íbúa í Árborg umtalsvert lægri en í Reykjanesbæ.

Svipað er farið höfundi Reykjavíkurbréfs Morgunblaðsins sem býsnast yfir því í dag að það sé vond leiðsögn sem þjóðin fær nú á þrengingartímum. Það má víst margt að henni finna en hvert leiddi Sjálfstæðisflokkurinn þjóðina síðast þegar hann var í forystu...

Stöðugleika í stjórn Árborgar

Sveitarfélagið Árborg stendur frammi fyrir vandasömu verkefni næstu árin líkt og landið allt og allir þeir sem þurfa að láta enda ná saman. Í landinu fer nú fram rústabjörgun eftir þann eyðingarmátt sem oflátungsháttur markaðshyggju og klíkustjórnmála hafa leitt yfir okkur.

Sveitarfélög eru vitaskuld afar misvel á vegi stödd og eðlilega er staðan hvað erfiðust þar sem fjölgun á bólutímanum var hvað mest. Það er þessvegna lofsvert að hér í Árborg er staðan þrátt fyrir allt viðundandi og því mikilvægt að áfram verði haldið á þeirri braut varkárni og festu sem hefur ríkt. Sveitarfélagið er vitaskuld skuldsett en hefur á móti enn í sinni hendi veitufyrirtæki og fasteignir sem samsvara þeim skuldum og gott betur.

Því fer samt vitaskuld fjarri að allt sé samt í besta lagi í okkar sveitarfélagi. Atvinnuleysi er hér umtalsvert, fjölmörg fyrirtæki glíma við mikinn skuldavanda og sama gera fjölmörg heimili og einstaklingar. Þessar aðstæður verða ekki leystar með neinum töfrabrögðum en glíman við þau byggir á því að sveitarfélagið búi vel að fólki og fyrirtækjum. Sóknarfæri alls Árborgarsvæðisins eru gríðarleg á sviði ferðaþjónustu, iðnaðar og framleiðslu. Þar er sveitarfélagið ekki gerandi nema að litlu leyti en öllu varðar að sú umgjörð sem það skapar sé traust og áreiðanleg. Þar reynir mjög á alla þætti stjórnsýslunnar.

Sveitarfélagið er aftur á móti gerandi í því að mæta þörfum þeirra einstaklinga og fjölskyldna sem þurfa aðstoð og leiðréttingu sinna mála á næstu misserum og árum. Slíkt tryggingarhlutverk er í reynd elsta og æðsta verkefni sveitarstjórna í landinu og það þarf að rækja af kostgæfni og sanngirni.

Með þetta að veganesti hefi ég ákveðið að bjóða fram krafta mína fyrir sveitarfélagið og geri það undir merkjum þeirrar þjóðlegu vinstristefnu sem er líklegust til að leiða þjóðina út úr ógöngum liðinna missera.

Höfundur er atvinnurekandi á Selfossi og skipar 2. sætið á lista VG í Árborg

(Áður birt í Dagskránni á Selfossi 25. mars 2010)

Í umboði skötusels

Svokallaðir aðilar vinnumarkaðarins eru mikil ráðgáta og einkanlega þegar maður veltir fyrir sér í umboði hvers þeir starfa. Meðal þeirra fjölmörgu atvinnurekenda sem ég þekki, stórra og smárra, er varla neinn sem telur sig tilheyra Samtökum atvinnulífsins. Og svipaða sögu má raunar segja af ASÍ sem er ólíkt fjarlægara almennu launafólki en guð almáttugur.

En nú vitum við það. Samtök þessi starfa í umboði kynjaskepnu í undirdjúpunum sem heitir skötuselur.

Glæsilegur framboðslisti

 

VG hefur lagt fram lista sinn í Árborg og er það hinn föngulegasti hópur, f.v. talið og sætistala í sviga fyrir aftan, Valgeir Bjarnason líffræðingur á Selfossi (12), Sigurður Ingi Andrésson framhaldsskólakennari á Selfossi (14), Andés Rúnar Ingason háskólanemi, Selfossi (4), Jóhann Óli Hilmarsson fuglafræðingur á Stokkseyri (10), Margrét Magnúsdóttir garðyrkjufræðingur á Selfossi (5), Óðinn Kalevi Andersen skrifstofumaður á Eyrarbakka (6), Bjarni Harðarson bóksali á Selfossi (2), Þorsteinn Ólafsson dýralæknir á Selfossi (16), Helga Sif Sveinbjarnardóttir búfræðingur á Eyrarbakka (9), Sigrún Þorsteinsdóttir hugbúnaðarsérfræðingur á Selfossi (7), Þórdís Eygló Sigurðardóttir forstöðumaður Sundhallar, Selfossi, oddviti listans (1), Guðrún Jónsdóttir eftirlaunakona á Selfossi (17), .Monika Figlarska, túlkur á Selfossi (11), Sædís Ósk Harðardóttir sérkennari á Eyrarbakka (3), Hilmar Björgvinsson skólastjóri á Selfossi (8) og Jón Hjartarson bæjarfulltrúi, Selfossi sem skipar 18. sæti. Á myndina vantar þær Ingibjörgu Elsu Björnsdóttur þýðanda (13) og Iðunni Gísladóttur eftirlaunakonu (15).

Skelfur víða

Ofanritað barst hér með vindinum. Höfundur ku vera sá mæti Skagfirðingur Kristján Runólfsson í Hveragerði. 

 

 

Skelfur víða skorpa jarðar,

skrítin art í sunnan blænum,

og bókasalinn Bjarni Harðar,

brá sér inn hjá vinstri grænum.

Hreinsun að losna við bankana

Viðptalið við Jón var afar athyglisvert og undirstrikar allt það sem við krónusinnar höfum haldið fram. Ísland vinnur sig hratt út úr kreppunni. Tvennt vakti athygli mína öðru fremur, það voru orð hans um það hvað það hefði verið mikil innspýting fyrir raunverulegt atvinnulíf að losna við bankana og svo þeir töfrar sem Jón taldi krónuna ráða yfir.

Breytir engu um það að leiðin sem farin var er sársaukafull og það þarf að mæta þeim þrengingum sem lækkun krónunnar hefur valdið mörgum heimilum.

Jón Daníelsson: Ísland stendur betur heldur en talið var

Eru fjöldamorðingjar líka fólk

Eru fjöldamorðingjar eitthvað öðruvísi en við hin? Og eru ekki alltaf í gangi hjá okkur lögmálin um aðgreininguna sem við gerum á 'okkur' og 'hinum' sem ekki tilheyra okkur? Þessum og fleiri áleitnum spurningum var kastað í fang okkar sem sátum á frábærri frumsýningu Grís-horrors í gærkvöldi. Það er Leikfélag Nemendafélags FSu sem sýnir í Gónhól á Eyrarbakka.

Frumsýningin er jafnframt eina sýning fyrstu sýningarhelgarinnar vegna umferðaróhapps sem óvart dæmdi einn aðalleikarann úr leik í bili en búist er við að sýningarnar hefjist að nýju í næstu viku.

Hér er sagt frá Fjöldamorðsskóla USSR þar sem nemendur fá vægast sagt einkennilega fræðslu hjá enn einkennilegri kennurum. En skóli er jú alltaf skóli og betra að fylgjast með í tímum svo maður verði ekki úti á þekju eins og Marty sem óvart var með tunguna uppi í Roger eða Sandy sem veit ekki neitt hvað er að gerast, eða hvað?

Leikstjóri er engin önnur en Garún sem jafnframt skrifaði handrit og ferst hvorutveggja afar vel úr hendi og nær að virkja krakkana í FSu með aðdáunarverðum hætti. Um leikarana er ég síður fær að dæma, allavega ekki hlutlaus en hér að neðan eru stoltir foreldrar með versta fjöldamorðingjanum...